Trosolwg o’r Gyfres: Cyfiawnder Troseddol yng Nghymru

Mae’r gyfres hon yn edrych ar dirwedd cyfiawnder troseddol yng Nghymru wrth iddi esblygu, ac yn archwilio’r polisïau, y pwysau, a’r egwyddorion sy’n llunio’r dyfodol. Drwy gasgliad o erthyglau ar bynciau penodol, mae’n ceisio hwyluso dealltwriaeth o’r ffordd y mae cyfiawnder yn cael ei weinyddu, pwy y mae’n ei wasanaethu, a ble y gallai fod yn methu â chyrraedd y nod.

Erthygl sy’n ymchwilio i’r rhesymeg dros ehangu carchardai yng Nghymru, ac yn cwestiynu’r sylfaen dystiolaeth ar gyfer cynyddu capasiti mewn system sydd eisoes o dan straen, a goblygiadau hirdymor hynny.

Erthygl sy’n edrych ar sut mae pobl ifanc yn cael eu trin yn y system gyfiawnder, gan asesu a yw’r dulliau presennol yn adlewyrchu ymrwymiad i adsefydlu a diogelu, neu a ydynt yn parhau’r cylchoedd cosbi.

Mae polisi dedfrydu yn llunio nid yn unig y system gyfiawnder ond hefyd bywydau unigolion (gan gynnwys dioddefwyr a’r rhai a euogfarnwyd), teuluoedd a chymunedau.

Mae prawf yn chwarae rhan bwysig yn y system gyfiawnder. Mae’n caniatáu i bobl sydd wedi cyflawni troseddau wneud eu dedfrydau yn y gymuned o dan oruchwyliaeth, yn hytrach nag yn y carchar.  

Mae mynediad at gymorth cyfreithiol troseddol yn ddull hanfodol o ddiogelu cymdeithas ddemocrataidd. Mae'n sicrhau bod unrhyw un sy’n cael ei gyhuddo o drosedd yn gallu cael cymorth cyfreithiol, cynrychiolaeth ac achos teg - waeth beth fo'u sefyllfa ariannol. 

Mynediad at gyngor cyfreithiol sifil yw un o gonglfeini cymdeithas deg. I lawer o bobl, gall cyngor cyfreithiol wneud y gwahaniaeth rhwng cadw cartref, amddiffyn perthnasoedd teuluol, dianc rhag cam-drin, neu lywio rheolau mewnfudo cymhleth.