Caeodd Trawsfynydd ac Wylfa, dwy orsaf ynni niwclear Cymru, ym 1991 a 2015, yn y drefn honno. Er nad oes unrhyw ynni niwclear wedi'i gynhyrchu yng Nghymru yn ystod y degawd diwethaf, mae effeithiau economaidd, amgylcheddol a chymdeithasol ynni niwclear yn parhau i fod yn sylweddol. Mae pŵer niwclear yn parhau i fod yn berthnasol i Gymru a'i phobl mewn amrywiaeth o ffyrdd, gan gynnwys datgomisiynu gorsafoedd, gweithgynhyrchu yn y gadwyn gyflenwi, a gwaredu gwastraff niwclear.
Mae'r briff hwn yn edrych ar effaith ynni niwclear sifil yng Nghymru, gan gynnwys datblygiadau yn y gorffennol, y presennol a'r dyfodol. Mae'r papur briffio’n ymdrin â’r canlynol:
- etifeddiaeth gorsafoedd pŵer niwclear y gorffennol yng Nghymru;
- prosiectau niwclear newydd yn Lloegr a’r potensial ar gyfer datblygiadau newydd yng Nghymru;
- y sail wyddonol a thechnolegol ar gyfer ynni niwclear, gan gynnwys adweithyddion modiwlar bach;
- polisi Llywodraeth y DU a Llywodraeth Cymru ar ynni niwclear a sut y caiff ei reoleiddio;
- diogelwch niwclear a gwastraff niwclear, gan gynnwys gwaredu gwastraff ymbelydrol lefel uchel yn y tymor hir mewn cyfleuster gwaredu daearegol, a
- phwerau datganoledig sy'n berthnasol i’r maes niwclear, yn enwedig o ran swyddi a sgiliau, iechyd a rheoleiddio amgylcheddol.
Amserlen datblygiadau niwclear perthnasol yn y gorffennol a rhai posibl yn y dyfodol yng Nghymru
Erthygl gan Bryn Townley a Dr Matthew Sutton, Ymchwil y Senedd, Senedd Cymru
Mae Ymchwil Senedd yn cydnabod y gymrodoriaeth seneddol a ddarparwyd i Bryn Townley gan y Cyngor Ymchwil Peirianneg a’r Gwyddorau Ffisegol a alluogodd y papur briffio hwn i gael ei gwblhau.
